UT GLORY – CON TÀU ĐỊNH MỆNH
1. Tàu thực tập kết hợp sản xuất - UT Glory gây bức xúc
Cán bộ, giảng viên, sinh viên trường đại học Giao thông Vận tải thành phố Hồ Chí Minh rất bức xúc về việc: Từ năm 2005, nhà trường đã đầu tư đóng tàu thực tập kết hợp sản xuất trị giá trên 48,5 tỷ VNĐ (vốn 60% từ nhà nước, 40 % lấy từ học phí) mang tên tàu UT Glory. Tàu đóng xong và bàn giao cho trường từ tháng 11/2007.
Nhưng từ khi nhận tàu UT Glory (11/2007) đến nay đã gần 3 năm tàu UT Glory hầu như không họat động được, nguyên nhân từ những sai sót trong thiết kế, thi công, từ việc sử dụng nhân lực và quản lý khai thác yếu kém,…
Ngày 29/4/2009 tàu đã “tự bốc cháy” gây tai nạn chết người, và từ đó tới nay tàu UT Glory vẫn chưa được sửa chữa, do đó hiện nay tàu UT Glory không có khả năng hoạt động.
Tàu UT Glory hiện vẫn ở trạng thái “chết” 3 năm qua, nhưng nhà trường đã phải chi tiêu thêm hàng chục tỷ đồng cho sửa chữa, chi phí lương, phụ cấp thuyền viên, chi phí bảo hiểm, bảo quản tàu,… Ba năm qua nhà trường cũng không có cơ hội thu lại được khoản tiền hoàn lại từ khấu hao tàu (khoảng 3, 5 tỷ VNĐ/năm) để đầu tư cho các ngành học khác.
Tổng giá trị đầu tư của trường ĐH GTVT TP.HCM trên 20 năm qua là hơn 80 tỷ VNĐ, riêng khoản đầu tư cho tàu UT Glory đã chiếm trên 50%, số còn lại phân bố cho 23 ngành học (trung bình mỗi ngành học đầu tư trang thiết bị chưa đến 2 tỷ VNĐ).
Tàu UT Glory sau khi bàn giao đến nay hầu như không hoạt động được, đã không hỗ trợ gì cho công tác đào tạo huấn luyện, không mang lợi ích kinh tế gì cho nhà trường, nhưng mỗi tháng nhà trường vẫn phải chi phí hàng trăm triệu để nuôi tàu, mặc dù đã nhận tàu 3 năm nhưng tàu UT Glory vẫn chưa thể quyết toán được giá trị đầu tư cuối cùng.
Điều đáng nói là những người có trách nhiệm về con tàu này đến nay đều cố tình lảng tránh việc công khai cung cấp thông tin về tàu UT Glory, mặc dù đã nhiều lần cán bộ, giáo viên nhà trường yêu cầu phải giải trình trước hội nghị cán bộ viên chức trường.
2. Những mốc thời gian gắn liền với tàu UT Glory:
- Nhà trường bàn thảo nhu cầu đóng tàu 2.000 tấn năm 2003 với giá dự kiến giá thành từ 10 đến 12 tỷ VND.
- Tờ trình số 497/ĐN-ĐHGTVT, Nhà trường báo cáo với Bộ GTVT và được chấp nhận triển khai dự án đóng tàu 2.000 tấn với trị giá khoảng 30 tỷ VND.
- Ngày 22/12/2004, Hiệu trưởng chỉ đạo “Ban đóng tàu” thay đổi phương án từ đóng tàu thực tập kết hợp sản xuất 2.000 tấn trị giá khoảng 30 tỷ VNĐ sang đóng tàu hàng - thực tập với trọng tải 2.300 tấn trị giá khoảng 45 tỷ VND. Đây là nguyên nhân dẫn tới sự tuỳ tiện của những người thiết kế con tàu gây hậu quả nghiêm trọng.
- Ngày 10/5/2005, Bộ GTVT ký quyết định số 1560/QĐ-BGTVT phê duyệt dự án đầu tư “Đóng mới tàu 2.000 tấn”; chủ đầu tư là Trường Đại học GTVT thành phố Hồ Chí Minh; tổng mức đầu tư là 48.546.068.563 đồng.
- Ngày 31/8/2005, Bộ GTVT ký quyết định số 3109/QĐ-BGTVT phê duyệt Tổng dự toán dự án “Đóng tàu 2.000 tấn” của Trường Đại học GTVT thành phố Hồ Chí Minh với tổng mức đầu tư là 48.537.692.000 đồng.
Trong đó:
+ Giá đóng tàu: |
41.012.162.900 đồng |
+ Chi phí kiến thiết cơ bản: |
3.204.414.300 đồng |
+ Lãi vay tín dụng: |
1.710.000.000 đồng |
+ Lệ phí trước bạ: |
410.121.630 đồng |
+ Chi phí dự phòng: |
2.200.993.170 đồng |
Nguồn vốn:
+ Ngân sách nhà nước: |
22.500.000.000 đồng |
+ Nguồn thu sự nghiệp đào tạo: |
21.037.692.000 đồng |
+ Vay vốn tín dụng: |
5.000.000.000 đồng |
- Cuối năm 2005, tàu được khởi công đóng, hợp đồng đóng trong 12 tháng tại nhà máy đóng tàu Bến Kiền – Vinashin.
- Tháng 12/2006 tàu UT Glory được hạ thuỷ để hoàn thiện.
- Tháng 11/2007 tàu UT Glory được bàn giao cho trường đại học GTVT thành phố Hồ Chí Minh sử dụng và khái thác (chậm 1 năm so với kế hoạch).
- Tháng 3/2008 tàu quay lại nhà máy Bến Kiền để hiệu chỉnh bàn giao, nhưng có quá nhiều lỗi nên nhà trường tốn thêm 1,9 tỷ tiền chi phí sửa chữa, khắc phục và trên 4 tỷ chi phí khác,… thời gian khắc phục kéo dài mất 1 năm.
- Tháng 3/2009 tàu được ra khỏi nhà máy Bến Kiền.
- Chỉ 1 tháng sau đó, ngày 29/4/2009 tàu tự bốc cháy gây chết người trong buồng máy.
- Tháng 9/2009 Trường ký hợp đồng mua thiết bị để sửa chữa cho tàu UT Glory từ công ty Duy Phương (Hải phòng) trị giá 78.633,5 USD.
- Tháng 6/2010, tàu UT Glory vẫn chưa được sửa chữa khắc phục tai nạn cháy tàu.
Đầu tư cho tàu UT Glory đã vượt con số 60 tỷ VND, nhưng tàu UT vẫn không thể hoạt động và những người có trách nhiệm ở trường luôn tìm cách né tránh, che dấu sự thật liên quan tới tàu UT Glory. Trong khi đó con tàu đang bị lãng quên, đống sắt đang hư hỏng theo thời gian mà những ngừơi có trách nhiệm vẫn được đánh giá là hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và được thăng tiến liên tục.
Dự án đóng tàu của trường Đại học GTVT TP.HCM là sự lãng phí quá lớn trong việc sử dụng ngân sách Nhà nước, vi phạm luật chống tham nhũng, lãng phí.
3. Những vấn đề cần làm rõ
a. Trách nhiệm với tàu UT Glory
Tổng vốn đầu tư đóng tàu rất lớn (khoảng 60 tỷ VNĐ) nhưng tàu đóng xong không đáp ứng được yêu cầu thực tập, huấn luyện cũng không thể phục vụ sản xuất,… trách nhiệm thuộc về ai: Đơn vị lập dự án, Đơn vị tư vấn thiết kế, Đơn vị thẩm tra dự án, Đơn vị tư vấn giám sát, Nhà máy đóng tàu, Cơ quan đăng kiểm, …?
Trách nhiệm của Hiệu trưởng và những người liên quan ở trường Đại học GTVT về dự án thiếu minh bạch, gây lãng phí ngân sách Nhà nước và Nhà trường.
Trách nhiệm của Trung tâm Vận tải Biển và Thuyền viên khi đưa tàu UT Glory vào nhà máy sửa chữa hơn 1 năm (3/2008-3/2009), vẫn duy trì chế độ sử dụng thuyền viên và định mức như tàu chạy biển gây thiêt hại cho nhà trường nhiều tỷ đồng (riêng năm 2008 tiền lương, phụ cấp, tiền dầu mỡ, … là trên 4 tỷ đồng).
Trách nhiệm của Trung tâm Vận tải Biển và Thuyền viên được giao khai thác tàu, nhưng tuyển dụng thuyền viên chất lượng thấp, thiếu chuyên nghiệp nên xảy ra sự cố liên tục: Hư hỏng hàng hoá vận chuyển, để xảy ra tàu cháy, chết người,…
Đến nay CBGV nhà trường chưa được biết kết luận của cơ quan điều tra về nguyên nhân tàu UT Glory cháy, nguyên nhân tai nạn gây chết người và trách nhiệm của đơn vị quản lý.
Trách nhiệm của lãnh đạo Trung tâm Vận tải Biển và Thuyền viên về việc hơn 1 năm nay, kể từ khi tàu UT Glory bị cháy, từ ngày 29/4/2009 đến nay tàu UT Glory chưa được sửa chữa khắc phục sự cố.
Trách nhiệm giải trình về phương án khắc phục hậu quả của dự án đóng tàu UT Glory.
b. Dư luận về ông Nguyễn Xuân Phương
Ông Nguyễn Xuân Phương sinh ngày 09/04/1967, nguyên là Uỷ viên Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần MARINA Hà nội, thuộc Vinaline được ông Hiêu trưởng trường ĐH GTVT TP.HCM ký hợp đồng nhận về trường cuối năm 2006 để quản lý và khai thác tàu UT Glory.
Từ vị trí quản lý tàu UT Glory, không có kinh nghiệm gì về công tác tổ chức cán bộ, đào tạo,… chưa học một lớp nào về quản lý giáo dục; không biết bằng cách nào, ông Phương trở thành trưởng phòng TC-HC từ tháng 4/2009, trong khi phần lớn giáo viên, cán bộ nhà trường không biết ông Phương là ai ?
Một đảng viên mới 2 tuổi đảng (đảng viên chính thức 30/8/2006), lao động hợp đồng, rất xa lạ với hoạt động nhà trường chỉ thời gian ngắn nhờ sự biến hoá của ông Hiệu trưởng kiêm Bí thư đảng uỷ, ông Phương trở thành đảng uỷ viên của trường (tháng 6/2010) thông qua chỉ định gây dư luận không tốt ảnh hưởng tới uy tín của Đảng.
Dư luận không thể hiểu được ông Phương có quan hệ như thế nào mà đã vượt qua tất cả các quy trình quy hoạch, đào tạo, bổ nhiệm cán bộ vốn rất chi tiết và khắt khe của đảng một cách dễ dàng như vậy.
Từ một cán bộ không hoàn thành nhiệm vụ quản lý khai thác tàu UT Glory dẫn tới tàu đóng xong không thể hoạt động được, hư hỏng, sự cố liên tục, thiếu an toàn, tàu cháy gây tai nạn chết người (Theo các thuyền viên có mặt trên tàu, khi chỉ huy quá trình chữa cháy trên biển ông Phương đã vi phạm luật phòng chữa cháy: Lệnh cho tàu đóng hết cửa hầm máy khi chưa kiểm tra làm người thợ máy mất đường thoát nạn phải chết oan uổng).
Đầu năm 2010, ông Phương đã “xuất sắc” bảo vệ thành công luận văn thạc sĩ chương trình 3 năm chỉ sau chưa đầy 2 năm học tập. Ông Phương trở thành giảng viên khoa Hàng hải không thông qua hội đồng thi tuyển giảng viên của khoa Hàng hải.
Tài liệu đọc thêm:
-http://tuoitre.vn/Giao-duc/233474/Tau-thuc-tap-bat-dau-chuyen-hanh-trinh-dau-tien.html
-http://www.thanhnien.com.vn/News/0109/Pages/200918/20090430102818.aspx
- http://tim.vietbao.vn/UT_Glory/
- http://60s.com.vn/index/2091570/01052009.aspx